مدل روش‌شناختی نظریه‌‌پردازی در علوم انسانی اسلامی

Authors

  • غلامرضا جمشیدی ها .
  • مجید کافی .
Abstract:

برای تولید علوم انسانی اسلامی با هر رویکردی باید از قرآن استفاده کرد. به خصوص رویکردهایی که با تولید نظریه درصدد تولید علوم انسانی اسلامی هستند، یعنی تولید علم با استفاده از قرآن در مقام گرد‌آوری، ساخت فرضیه، نظریه‌پردازی،... بیشتر نیاز به استفاده از آیات قرآن دارند. اما با چه روشی می‌توان در مقام نظریه‌پردازی از قرآن استفاده کرد؟ به عبارت دیگر چگونه می‌توان از قرآن به نظریه‌پردازی نائل شد؟ مکانیسم و سازوکار نظریه‌پردازی از قرآن چیست؟ برای پاسخگویی به این سؤال بین سه روش تفسیر موضوعی، تحلیل محتوا و مبناشناسی ترکیب کرده‌ام و به مدل ترکیبی روش‌شناختی که آن را «روش مبناشناسی» (روش‌ شناخت مبانی جامعه) نامیده‌ام، دست یافتم. این تحقیق درصدد است ضمن توضیح هر یک از این سه روش، به مدلی ترکیبی برای نظریه‌پردازی در مطالعات انسانی ـ اسلامی  از قرآن دست یابد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ماهیت مدل و مؤلفه‌های مدل‌شناختی در تولید علوم انسانی اسلامی

هدف: هدف از این مقاله طراحی مدل و مدلسازی به عنوان گامی مهم در پیشبرد ادبیات بحث علم دینی و تحقق عملی پروژة علوم انسانی اسلامی بوده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که مطالب آن به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. یافته‌ها: مدل به لحاظ مفهومی، مجموعه‌ای منسجم و هماهنگ از مبانی، پیش‌فرضهای متافیزیکی و فلسفی علم و به لحاظ منطقی و روش‌شناختی، مشخص کننده و در بردارنده عناصر و مؤلفه‌ها...

full text

مدل روش شناختی نظریه پردازی در علوم انسانی اسلامی

برای تولید علوم انسانی اسلامی با هر رویکردی باید از قرآن استفاده کرد. به خصوص رویکردهایی که با تولید نظریه درصدد تولید علوم انسانی اسلامی هستند، یعنی تولید علم با استفاده از قرآن در مقام گرد آوری، ساخت فرضیه، نظریه پردازی،... بیشتر نیاز به استفاده از آیات قرآن دارند. اما با چه روشی می توان در مقام نظریه پردازی از قرآن استفاده کرد؟ به عبارت دیگر چگونه می توان از قرآن به نظریه پردازی نائل شد؟ مکا...

full text

راهبردهای ارزش‌آفرینی در پژوهشهای علوم انسانی اسلامی

هدف: پژوهش حاضر به دنبال ارتباط بین فنّاوری نرم با تحقیقات علوم انسانی و به منظور ارزش‌آفرینی در پژوهشهای علوم انسانی اسلامی بود. روش: این پژوهش یک مطالعۀ کیفی و کمّی(آمیخته) است که به صورت توصیفی- تحلیلی با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌ها...

full text

نقش اجتهاد در تدوین علوم انسانی اسلامی

با توجه به قلمرو وسیع دین مبین اسلام و شمول آن نسبت به مسایل فردی، اجتماعی، روحی، جسمی، مادی، معنوی و همه ابعاد و شئون انسانی و ارتباط تنگاتنگ علوم انسانی همچون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، حقوق، سیاست، تعلیم و تربیت با جنبه‌های معنوی و روحی و فردی و اجتماعی انسان، پیوند عمیق اسلام و علوم انسانی روشن می‌گردد. هم‌چنین نحوه دست‌یابی به معارف قرآن و سنت و عقل بدیهی و قریب به بدیهی نیز جز با تلاش علمی ...

full text

روش و روش‌شناسی در علوم انسانی اسلامی چارچوبی برای تحلیل و ارزیابی نظریه‌های علم دینی و علوم انسانی اسلامی

روش­شناسی علوم انسانی اسلامی عهده‌دار کشف، توصیف و ارزیابی معرفت­شناختی روش­های پیشنهادی در نظریه­های علم­ اسلامی و علوم انسانی اسلامی است. توصیف مذکور ترکیبی است از «معرفی نحوه گردآوری و تحلیل داده­های مرتبط با پرسش­ها یا فرضیه­های تحقیق» و «تشریح منطق و الگوی کلی فعالیت علمی». ارزیابی معرفت‌شناختی یافته­های حاصل از کاربست روش، بر اساس این توصیفات صورت می­گیرد که بخش مهمی از «روش­شناسی» را تشک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 72

pages  81- 109

publication date 2013-01-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023